Założenie własnej firmy jest bardzo proste, ale to dopiero pierwszy krok, który wcale nie musi gwarantować sukcesu finansowego. Oprócz pomysłu na biznes liczy się także wdrożenie procedur oraz opracowanie modelu biznesowego. Co warto wiedzieć o modelach biznesowych? Który model wybrać dla swojej firmy?
Co to jest model biznesowy? Definicja i najważniejsze informacje
Statystyki pozostają druzgoczące od wielu lat – ponad 90% jednoosobowych działalności w Polsce zamyka się w przeciągu dwunastu miesięcy od rejestracji. Z pewnością na taki stan rzeczy wpływa nie jeden, ale wiele czynników. Bezapelacyjnie ważnym aspektem jest model biznesowy.
Zgodnie z ogólnoprzyjętą definicją model biznesowy jest sposobem wykorzystywania i zwiększania zasobów, a także organizacji działalności przedsiębiorstwa, który ma przewyższać ofertę konkurencji i zapewniać dochodowość firmie. Modele biznesowe należą do narzędzi długookresowych, w związku z czym mogą być zaliczone do działań o charakterze strategicznym, nie taktycznym lub operacyjnym (najkrótszy horyzont czasowy). Niekiedy określa się tak jednak również rodzaj relacji z klientami, mówiąc o B2B czy B2C.
Wraz z otoczeniem gospodarczym, zewnętrznym i wewnętrznym, a także czynnikami zmiany, przyjęty model biznesowy przedsiębiorstwa jest jednym z najważniejszych czynników, wpływających na powodzenie lub brak powodzenia firmy. Początki badań teoretycznych nad opracowywaniem przedstawianych rozwiązań miały miejsce w sektorze IT, jednakże prędko stały się znacznie szersze i dopasowywalne do różnego rodzaju firm – usługowych, produkcyjnych, sprzedażowych i innych. W ujęciu najbardziej ogólnym, zastanawiając się, co to jest model biznesowy, można powiedzieć, że jest to pewnego rodzaju plan strategiczny firmy, zawierający opracowanie metod, które należy wprowadzić celem generowania i maksymalizacji zysków.
Rodzaje modelów biznesowych – model biznesowy canvas
Powyższe definicje modelu biznesowego można mnożyć. Pojęcie to jest bardzo ogólne i doczekało się wielu interpretacji. Przykładowy model biznesowy można sprawdzić w internecie. Poleca się jednak opracowywanie indywidualnych schematów, które idealnie pasowałyby do prowadzonej działalności gospodarczej. Przy tym jednak pomocna będzie znajomość tych modeli, które są najpopularniejsze i które faktycznie owocują.
Doskonałym tego przykładem jest model biznesowy canvas (później opracowaną jego odmianą jest model lean canvas, który łączy się z zasadami lean management). Wzorzec ten został opracowany przez Alexandra Osterwaldera. Początkowo został stworzony z dziewięciu części. Ich analiza i umiejętne przełożenie na funkcjonowanie własnej firmy w wielu przypadkach pozwala na zwiększenie dochodowości. Charakterystyczną cechą modelu biznesowego Osterwaldera jest to, że można go rozrysować na pojedynczej kartce. Była to zresztą jedna z głównych idei autora, który pragnął postawić na prostotę, funkcjonalność i uniwersalność prezentowanego rozwiązania. Poniżej przedstawiamy szczegóły!
Model biznesowy TY – Alexander Osterwalder
Zawarte informacje m.in. w książce Model biznesowy TY przedstawiają skuteczny sposób na zbudowanie strategii organizacyjnej firmy. W modelu biznesowym canvas wydzielone są najważniejsze elementy dla firmy. Analizując je z perspektywy jednej kartki (sposób wprowadzony przez Osterwaldera), można zauważyć, że jedne z nich zostały celowo ułożone po lewej stronie, inne po prawej. Do tej pierwszej części zaliczają się „kluczowi partnerzy”, „kluczowe czynności” i „kluczowe zasoby”. W skład drugiej wchodząc zaś: „relacje z klientami”, „kanały” (sprzedaży, informacji itd.), a także „segmentacja klientów”. Na samym środku znajduje się rubryka „kluczowe wartości”, na dole lewej strony „struktura kosztów”, a na dole prawej części – „struktura przychodów”.
Każdy samemu jest w stanie rozpisać dotychczasowy sposób funkcjonowania swojego przedsiębiorstwa w oparciu o powyższe dziewięć istotnych segmentów modelu biznesowego canvas. W zdecydowanej większości przypadków okaże się, że albo część elementów jest w ogóle niezapełnionych, albo też tylko częściowa i za mało. Kluczem do sukcesu jest zestawienia lewej części, obrazującej zdolności firmy, z prawą, która dotyczy jej przyszłości. Im lepiej działająca firma, tym bardziej obydwie płaszczyzny się uzupełniają!
Jak (i jaki) wybrać model biznesowy do swojej firmy?
Modeli biznesowych jest bardzo wiele, a popularny model canvas to tylko jeden z przykładów. Zanim samemu opracuje się własny wzorzec lub wdroży którykolwiek gotowy, warto zapoznać się z jak największą liczbą polecanych modeli. Być może któryś z nich da nam odpowiedź jak uzyskać skalowalność biznesu, co przyniesie naprawdę duże pieniądze! Im bardziej krytycznie się je analizuje, tym większa szansa, że skutecznie będzie można dostosować dany schemat pod indywidualnie prowadzoną działalność.
