Kredyt mieszkaniowy, najczęściej znany jako kredyt hipoteczny, to rozwiązanie, bez którego zdecydowana większość Polaków nie mogłaby sobie pozwolić na własne „cztery ściany”. Nie oznacza to jednak, że jest dostępny dla wszystkich. W tym zakresie duże zmiany spowodowało wprowadzenie tzw. rekomendacji S dla kredytów hipotecznych.
Co to jest kredyt hipoteczny? Czym różni się od pozostałych kredytów?
Kredyty hipoteczne charakteryzują się nie tylko długoterminowością. Podstawowym ich zabezpieczeniem jest hipoteka nieruchomości, która zostaje ustanowiona na rzecz banku – kredytodawcy. W praktyce wpis o hipotece znajduje się w dziale IV księgi wieczystej nieruchomości.
Decydując się na zakup własnego mieszkania, domu, działki lub innego rodzaju nieruchomości, zwykle należy posiłkować się właśnie kredytem hipotecznym. Oferowane są one przede wszystkim przez banki i instytucje finansowe, posiadające licencje bankowe. Kredyt hipoteczny jest kredytem celowym – służy do sfinansowania zakupu wybranej nieruchomości. Procedura ubiegania się o kredyt hipoteczny jest znacznie dłuższa i bardziej skomplikowana względem starania się o kredyt gotówkowy na dowolny cel. Duża kwota kredytu, najczęściej oscylująca wokół 150 – 500 tys. złotych, przekłada się na większą konieczność przeprowadzenia drobiazgowych procedur weryfikacyjnych przez kredytodawcę.
Rodzaje kredytów hipotecznych
Jasno sprecyzowany cel determinuje rodzaj kredytu hipotecznego, o który można starać się wnioskować. Ze względu na to kryterium wyróżnić można cztery podstawowe rodzaje kredytów hipotecznych, chociaż niektóre klasyfikacje zawierają także inne propozycje. Do najpopularniejszych kredytów hipotecznych należą:
kredyt hipoteczny standardowy – może posłużyć do zakupu mieszkania, domu lub innego rodzaju nieruchomości. Środki przelewane są na konto sprzedającego.
kredyt budowlano-hipoteczny – służy do sfinansowania procesu budowy domu lub innej nieruchomości i z tego powodu może być udzielany w częściach.
kredyt refinansowy – możliwość ponownego wybrania podmiotu finalizującego przedmiot dotychczasowej umowy kredytu hipotecznego. Dzięki temu rozwiązaniu można przenieść kredyt do innego banku.
Oprócz powyższych rodzajów warto wyróżnić także kredyt konsolidacyjny. Nie jest ona tradycyjnym rodzajem kredytu hipotecznego, ale umożliwia scalenia pozostałych kredytów wraz z hipotecznym. W ten sposób zyskać można jeden kredyt z jedną miesięczną ratą i terminem jej spłaty.
Warto również dodać, że kredyty hipoteczne mogą być zawierane w walucie krajowej (PLN) lub zagranicznej. W drugim wypadku ma się do czynienia najczęściej z kredytem indeksowanym w walucie obcej. Należy jednak zachować szczególną ostrożność w tym przypadku i zwrócić uwagę między innymi na zawartość umowy pod kątem transparentności przeliczania spreadu walutowego oraz treści klauzul abuzywnych. To właśnie one stanowią przyczynek do coraz częstszych wygranych spraw sądowych przez frankowiczów.
Kto może ubiegać się o kredyt hipoteczny? Jakie warunki trzeba spełnić?
Każdy może ubiegać się o kredyt hipoteczny, lecz jego dostępność jest ograniczona. Aby przejść pozytywnie procedurę weryfikacji wniosku kredytowego, należy zadbać o pozytywną historię kredytową i wysoką zdolność kredytową. Innymi słowy, trzeba jak najlepiej wypaść przed bankiem pod względem finansowym.
Potencjalnych kredytobiorców banki weryfikują na szereg różnych sposobów. Ze względu na to, że kredyty hipoteczne udzielane są długoterminowo i zwykle na duże kwoty, sprawdzeniu podlega wiele aspektów. Przede wszystkim liczą się zarobki – wysokość wynagrodzenia, staż pracy, forma zatrudnienia. Oprócz tego trzeba wziąć pod uwagę liczbę mieszkańców gospodarstwa domowego – osoba z dwójką dzieci przy takich samych zarobkach będzie miała znacznie niższą zdolność kredytową względem osoby mieszkającej samotnie.
Kredyt hipoteczny – wysokość wkładu własnego i rekomendacja S
W 2013 roku Komisja Nadzoru Finansowego wprowadziła tzw. rekomendację S, mającą na celu zwiększenie bezpieczeństwa kredytobiorców. Jednym z najważniejszych wymogów, które są konsekwencją rekomendacji KNF, jest obowiązek posiadania co najmniej 20% wkładu własnego. Czasem, np. przy zakupie ubezpieczenia, możliwe jest ograniczenie wkładu własnego do wysokości 10% wartości nabywanej nieruchomości. Oznacza to, że obecnie kupno nieruchomości na kredyt bez wkładu własnego jest właściwie niemożliwe.